Nguyễn Quang Dy

  • Việt Nam 2019: Chưa thoát khỏi ngã ba đường

    Bởi Admin
    09/12/2019
    0 phản hồi

    Cứ đến cuối năm, thời gian thường trôi nhanh “tựa cánh chim bay”. Người ta nói “năm con heo” là năm cuối của 12 con giáp nên thường có nhiều biến động. Những người bi quan cho rằng Việt Nam đang “họa vô đơn chí”, còn những người lạc quan trông chờ vào quy luật “cùng tắc biến”. Trong khi cánh cửa cơ hội cho Việt Nam đang khép lại thì thách thức ngày càng nhiều và nguy cơ ngày càng lớn. Muốn dự báo năm mới phải nhìn lại năm cũ. Chưa biết triển vọng năm 2020 sẽ thế nào, nhưng đến cuối 2019, Việt Nam vẫn chưa thoát khỏi ngã ba đường. Có nhiều nguyên nhân, nhưng dường như “Hà Nội không vội được đâu”!

    Nghịch lý Cá Voi Xanh: Thấy cây mà không thấy rừng

    Bởi Admin
    04/10/2019
    0 phản hồi

    Khủng hoảng Biển Đông lần 2 tại Bãi Tư Chính (Vanguard Bank) vẫn tiếp diễn. Tàu HD-8 vẫn khảo sát trái phép vùng biển ngoài khơi Nam Trung Bộ (cách bờ khoảng 180km), trong khi các tàu hải cảnh Trung Quốc vẫn quấy rối hoạt động của mỏ Lan Tây-Lan Đỏ (lô 06-01) gây sức ép với Việt Nam và Rosneft. Ngày 3/9/2019, tàu cần cẩu Lam Kình của Trung Quốc đã tiến vào vùng biển gần mỏ Cá Voi Xanh (lô 118) cách đảo Lý Sơn gần 50 km, cách bờ biển Quảng Nam gần 90 km. Theo South China Morning Post (25/9/2019) Trung Quốc đã cho dàn khoan HD-982 tới Biển Đông, có thể tiến vào vùng biển Việt Nam bất cứ lúc nào.

    Việt Nam cần thoát khỏi ngã ba đường

    Bởi Admin
    04/10/2019
    0 phản hồi

    Năm 2014, sự kiện dàn khoan HD-981 đã làm cả nước bị sốc, xô đẩy Biển Đông vào “khủng hoảng lần đầu” và thúc đẩy Việt Nam phải “đổi mới vòng hai” để thoát khỏi ngã ba đường. Nhưng 5 năm sau, Biển Đông lại “khủng hoảng lần hai”, trong khi Việt Nam vẫn chưa “đổi mới vòng hai”. Nói cách khác, Việt Nam vẫn chưa thoát khỏi ngã ba đường. Nay đã đến lúc Việt Nam phải điều chỉnh chiến lược và cải tổ thể chế trước khi quá muộn.

    Đánh giá giữa kỳ chiến tranh thương mại Mỹ-Trung

    Bởi Admin
    11/09/2019
    2 phản hồi

    Chiến tranh thương mại Mỹ-Trung đã diễn ra 18 tháng nay, lúc đánh lúc đàm, vẫn đang leo thang chưa có hồi kết, với hệ quả khó lường. Gần đây, khi Trung Quốc đánh thuế lên 75 tỷ USD hàng nhập của Mỹ (23/8/2019), Trump lập tức phản ứng để trả đũa bằng tăng thuế từ 25% lên 30% trên 250 tỷ USD hàng nhập của Trung Quốc (từ 1/10/2019). Ông còn muốn tăng thuế trên 300 tỷ USD hàng nhập của Trung Quốc (đến hạn từ 1/10 và 15/12/2019), cấm cửa Huawei và yêu cầu các công ty Mỹ không được làm ăn với Trung Quốc. Quyết định của Trump làm rung chuyển thị trường chứng khoán. Dow Jones giảm 600 điểm (bằng 2,4%). Nhưng chiến tranh thương mại chỉ là “phần nổi của tảng băng chìm” trong cuộc “chiến tranh lạnh mới” Mỹ-Trung, với những quan điểm khác nhau, thậm chí đầy nghịch lý. Tuy còn hơi sớm, nhưng cần đánh giá giữa kỳ chiến tranh thương mại Mỹ-Trung, để có cái nhìn toàn cảnh.

    Khủng hoảng bãi Tư Chính: Bước ngoặt mới cho Việt Nam

    Bởi Admin
    26/08/2019
    0 phản hồi

    Biển Đông khủng hoảng “lần 2” tại bãi Tư Chính là tiền đề cho một cuộc “khủng hoảng kép” về đối ngoại và đối nội của Việt Nam. Nửa cuối năm 2019 sẽ chứng kiến một bước ngoặt mới cho Việt Nam khi đất nước phải “tái cân bằng” quan hệ chiến lược với Mỹ và Trung Quốc, đồng thời chuẩn bị đổi mới thể chế để cải cách kinh tế và chính trị cởi mở hơn.

    Biển Đông khủng hoảng lần 2: Đối đầu tại bãi Tư Chính leo thang

    Bởi Admin
    15/08/2019
    1 phản hồi

    Biển Đông khủng hoảng lần 1 khi Trung Quốc bất ngờ hạ đặt dàn khoan HD-981 tại vùng đặc quyền kinh tế (EEZ) của Việt Nam (tháng 5-7/2014), làm Hà Nội bị sốc và quan hệ hai nước khủng hoảng. Đồng thời, Trung Quốc còn ráo riết thay đổi thực địa bằng bồi đắp và quân sự hóa các đảo/đá mà họ chiếm tại Hoàng Sa và Trường Sa, để kiểm soát Biển Đông theo “đường chín đoạn”, vi phạm trắng trợn luật biển quốc tế năm 1982 (UNCLOS).

    Việt Nam tại bước ngoặt mới: Tiến thoái lưỡng nan

    Bởi Admin
    02/08/2019
    0 phản hồi

    Sự kiện dàn khoan HD-981 (5/2014) là một cú sốc, gây khủng hoảng Biển Đông, xô đẩy Việt Nam về phía Mỹ, như “hệ quả không định trước” (unintended consequence). Nhưng sự cố đó có lẽ chưa đủ mạnh để thắng nguyên trạng. Quan hệ Trung-Việt tuy xa hơn “nhưng không quá xa”, và quan hệ Mỹ-Việt tuy gần hơn “nhưng không quá gần” (Alexander Vuving). Việt Nam vẫn cố giữ thăng bằng với Mỹ-Trung, với chính sách quốc phòng “ba không”.

    Lý giải sóng ngầm tại bãi Tư Chính

    Bởi Admin
    25/07/2019
    0 phản hồi

    Những gì đang diễn ra tại bãi Tư Chính là dư chấn như sóng ngầm tiếp theo khủng hoảng lần trước (7/2017 và 3/2018). Vì vậy, tuy không bất ngờ nhưng cũng đừng chủ quan. Theo báo SCMP (12/7/2019), Trung Quốc đã điều tầu HD-8 đến vùng biển gần bãi Tư Chính (Vanguard Bank) để thăm dò dầu khí (từ 3/7/2019). Tàu HD-8 được hộ tống bởi 2 tàu hải cảnh số 3901 (12.000 tấn) và số 37111 (2.200 tấn), được trang bị trực thăng và pháo.

    Đoàn tầu Việt Nam và định vị quốc gia

    Bởi Admin
    08/06/2019
    0 phản hồi

    Trong bài này, tôi mượn hình tượng “đoàn tàu Việt Nam” để dễ hình dung và chia sẻ, với những ẩn ức và ám ảnh trong tâm thức người Việt. Đã lâu tôi không đi tầu, nhưng những kỷ niệm khó quên về tầu hỏa vẫn còn đọng lại từ thời niên thiếu và thời chiến tranh. Nay tôi ngại đi tầu không phải chỉ vì nó chạy quá chậm, mà còn vì những ám ảnh trong tâm thức.

    Tăng giá điện và đổi mới thể chế

    Bởi Admin
    10/05/2019
    0 phản hồi

    Tăng giá điện và đổi mới thể chế tuy là 2 vấn đề khác nhau, nhưng gắn chặt với nhau như quan hệ nhân quả. Xét cho cùng, việc tăng giá điện (hay xăng) liên quan đến thể chế. Muốn chống tham nhũng phải kiểm soát quyền lực (bị các nhóm lợi ích thân hữu thao túng). Muốn kiểm soát quyền lực để phát triển bền vững, phải đổi mới thể chế (đã lỗi thời).

    Gót chân Asin của Trung Quốc đã lộ rõ

    Bởi Admin
    26/08/2018
    5 phản hồi

    Cuộc chiến tranh thương mại Mỹ-Trung (đang leo thang) đã làm thị trường chứng khoán Trung Quốc xuống dốc, đồng NDT mất giá, xuất khẩu giảm sút, kinh tế phát triển chậm lại. Bên cạnh những hệ quả nhãn tiền đó, Trung Quốc đang bộc lộ “gót chân Asin” (Achilles’ Heel), như một tiếng chuông cảnh báo làm người Trung Quốc giật mình tỉnh ngộ. Tôi tin rằng nếu Trung Quốc bị suy sụp thì không phải từ bên ngoài như Biển Đông, là nơi họ có lợi thế so sánh tương đối, mà chính từ bên trong nơi họ dễ bị tổn thương vì “gót chân Asin”.

    Bài học Thủ Thiêm

    Bởi Khách
    16/05/2018
    0 phản hồi

    Trong một thể chế chồng chéo và bất cập, Mặt trận Tổ quốc Việt Nam hay Ủy ban Dân vận Trung Ương đều do một ủy viên Bộ Chính trị phụ trách, để lo công tác dân vận (hay “dân túy”). Trong khi chính quyền luôn hô khẩu hiệu về nhà nước “của dân, do dân, vì dân” thì lòng tin của người dân ngày càng cạn kiệt. Trong khi chính phủ luôn quảng bá hình ảnh về “chính phủ kiến tạo và liêm chính”, thì các bộ ngành vẫn đang ỳ ạch trong tình trạng “trên bảo dưới không nghe” và “trên nóng dưới lạnh” hay “trên nóng, dưới nóng, giữa lạnh”. Nghịch lý chống tham nhũng có thể biến Thủ Thiêm trở thành một quả “bom nổ chậm” (như Đồng Tâm và Formosa). Một đất nước có quá nhiều “bom nổ chậm” thì việc tụt hậu và rạn nứt là dễ hiểu.

    Câu chuyện đầu năm: Nhìn lại bàn cờ Mỹ-Việt

    Bởi Admin
    01/02/2018
    0 phản hồi

    Trong không khí tràn đầy phấn khích (như lên đồng) sau mấy trận thắng ngoạn mục của đội tuyển bóng đá U23 Việt Nam (trừ trận chung kết bị thua sát nút hơi đáng tiếc), chúng ta hãy bình tĩnh thử giải mã một chuỗi sự kiện diễn ra đầu năm 2018 trong quan hệ Mỹ-Việt (Từ NDS đến USS Carl Vinson đến chùa Trấn Quốc) xem có gì đặc biệt.

    Câu chuyện TPP & EVFTA: Họa vô đơn chí

    Bởi Admin
    14/12/2017
    0 phản hồi

    Kết thúc năm 2017, Việt Nam vẫn trong vòng xoáy của các sự kiện bất thường và hệ quả bất định mà nguyên nhân vừa do khách quan vừa do chủ quan, vừa do thiên tai vừa do nhân họa. Nhưng có một nghịch lý đáng buồn là rủi ro đang ập đến cùng lúc như “họa vô đơn chí”. Trong khi Việt Nam ngày càng cô đơn, sức lực cạn kiệt, phải đối phó với nhiều thách thức, thì tay phải và tay trái vẫn choảng nhau, thậm chí tự bắn vào chân mình.

    Việt Nam 2017: Họa nhiều hơn phúc

    Bởi Admin
    25/11/2017
    2 phản hồi

    Năm 2017 sắp kết thúc. Vài tuần chỉ trong “chớp mắt”, thời gian nhanh tựa tên bay. Nhanh hay chậm chắc không phải do thời gian bị rút ngắn, mà do tâm thức con người. Tư duy truyền thống không thể theo kịp các sự kiện bất thường và hệ quả bất định. Có lẽ đã đến lúc điểm lại các sự kiện quan trọng trong một năm “họa nhiều hơn phúc”, để nhìn lại bức tranh toàn cảnh với nhiều gam màu hỗn độn, hy vọng nhìn thấy lối thoát cuối đường hầm.

    Việt Nam tại ngã ba đường: Thập diện Mai phục

    Bởi Admin
    19/10/2017
    2 phản hồi

    Tuy không biết ai dịch tên bộ phim “Thập diện Mai phục” (2004) của Trương Nghệ Mưu thành “House of Flying Daggers”, nhưng cái tên phim đó có vẻ hợp với thực trạng Việt Nam lúc này. Đất nước tại ngã ba đường, có quá nhiều rủi ro nguy hiểm, không chỉ có thiên tai mà còn nhân họa, không chỉ có thù trong mà còn giặc ngoài, rất dễ bị bắc thuộc.

    Đoàn tàu Việt- Mỹ bao giờ đến được… ga chính?

    Bởi Admin
    31/05/2017
    0 phản hồi

    Thủ tướng Nguyễn Xuân Phúc đã bắt đầu chuyến thăm Mỹ chính thức (29-31/5/2017). Đã có nhiều người bình luận và phỏng đoán về sự kiện này. Có lẽ đây là một dịp tốt để nhìn lại quan hệ Việt-Mỹ trong bối cảnh thế giới mới đầy biến động bất thường và bất định. Muốn hiểu hiện tại và biết về tương lai, chúng ta không được quên quá khứ.

    Văn hóa đối thoại & Đồng thuận quốc gia

    Bởi Khách
    29/05/2017
    16 phản hồi

    Hiện nay, nhu cầu đối thoại và phản biện xã hội nhằm đóng góp cho đổi mới “vòng hai” đang trở nên cần thiết hơn bao giờ hết. Nhưng đáng tiếc là lúc này văn hóa đối thoại và tư duy phản biện trong giới lãnh đạo cũng như trong dân lại bị thui chột và tụt hậu như trình độ phát triển kinh tế. Nói cách khác, khi yêu cầu đổi mới cao, thì năng lực đáp ứng lại thấp. Năng suất lao động thấp vì chất lượng nhân lực không cao. Năng lực chém gió không thể thay thế năng lực tư duy và hành động. Lãnh đạo và người dân hầu như chưa sẵn sàng, giống như khi con tàu Titanic bị nạn sắp chìm thì rất nhiều người không biết bơi, và không biết đối phó thế nào. Chưa biết mục đích đối thoại là nhằm tìm kiếm đồng thuận quốc gia để cứu con tàu, hay chỉ nhằm PR để tìm kiếm một cái xuồng cứu hộ nào đó, khi đối thoại Việt-Mỹ về nhân quyền đang diễn ra, trước khi thủ tướng Nguyễn Xuân Phúc đi thăm Mỹ (29-31/5/2017).

    Đấu đá giữa kỳ & Vận mệnh quốc gia

    Bởi Khách
    05/05/2017
    3 phản hồi

    Hội nghi TW5 đã bắt đầu. Sự cố Đồng Tâm chưa kịp lắng xuống thì tin kỷ luật ông Đinh La Thăng lại rộ lên. Không khí Hà Nội lại nóng bỏng và ngột ngạt như trước ĐH XII, với những tin tức đồn đoán dồn dập. Sau ông Thăng sẽ đến lượt ai? Liệu ông Nguyễn Tấn Dũng có còn an toàn? Ai sẽ thay ông Thăng tại thành phố Hồ Chí Minh? Nhưng quan trọng hơn cả là ai sẽ giành được chiếc ghế Tổng Bí thư? Phải chăng những ân oán chưa kịp thanh toán tại ĐH XII thì nay phải thanh lý? Có lẽ vấn đề nhân sự còn quan trọng hơn cả vận mệnh quốc gia.

    Bóng ma Việt Nam vẫn còn sống

    Bởi Admin
    01/05/2017
    1 phản hồi

    Nay 42 năm đã trôi qua, nhưng “Bóng ma Việt Nam” vẫn chưa chết, tiếp tục ám ảnh nước Mỹ và Việt Nam. Đại học Fulbright (FUV) là một câu chuyện hay đáng mừng, nhưng Bob Kerey là một câu chuyện dở đáng lo, như bị ma ám. Đó là một thực tế đáng buồn. Nước Mỹ thời Donald Trump đầy bất ổn, và bất định. Tại Việt Nam, các phe phái và các nhóm lợi ích tiếp tục tranh giành quyền lực quyết liệt như có nội chiến, dù người ta có thừa nhận hay không. Tiếng súng Yên Bái (8/2016) là một cảnh báo về cực đoan và bạo lực leo thang. Trong khi thảm họa môi trường Miền Trung do Formosa gây ra (4/2016) làm cả nước khủng hoảng, sự cố Đồng Tâm đã làm cả nước bức xúc, cho đến khi quả bom được tháo ngòi (22/4/2017). Hội nghi Trung ương 5 & 6 cũng gần như “Đại hội Giữa kỳ”, không khác mấy Đại hội XII. Kỷ luật ông Đinh La Thăng là tiếng súng mở màn cho một trận chiến mới giành quyền lực.

    Những nghịch lý chết người hay bi kịch của một quốc gia

    Bởi Admin
    20/03/2017
    2 phản hồi

    Tại các nước đang chuyển đổi (nhưng “không chịu phát triển”), cực đoan và ngộ nhận cản trở cải cách thể chế và hòa giải dân tộc, bỏ qua những cơ hội sống còn để phát triển, làm đất nước ngày càng suy yếu, cạn kiệt, và phụ thuộc, dễ mất độc lập và chủ quyền. Vì vậy, muốn thoát khỏi vấn nạn đó, để “kiến tạo” và phục hưng đất nước, người Việt phải nâng cao dân trí và đổi mới tư duy, để cải cách thể chế và dân chủ hóa.

    Tầm nhìn Việt Nam 2035 trong năm 2017

    Bởi Admin
    11/02/2017
    4 phản hồi

    Thứ nhất, Việt Nam có một cái mỏ lộ thiên khổng lồ là “mỏ người” (gần 100 triệu dân). Rừng vàng bị tàn phá, biển bạc bị ô nhiễm, tài nguyên thiên nhiên bị khai thác gần cạn kiệt. Chỉ có tài nguyên con người là vô tận, thế nhưng mỏ người lại không được coi trọng. Hệ thống giáo dục lạc hậu và trì trệ, cải cách chưa hiệu quả. Thất thoát tài chính và nhân lực đang là một thảm họa.

    Đổi mới Báo chí: Trở về Tương lai

    Bởi Admin
    30/01/2017
    3 phản hồi

    Báo chí muốn độc lập phải khách quan (objective, impartial), một nguyên tắc hàng đầu của báo chí. Điều đó có nghĩa là nhà báo không tham gia phe phái nào, và không ủng hộ bên này chống bên kia. Độc lập còn thể hiện bằng chức năng phản biện và phê phán, để phản ánh đúng sự thực và bênh vực lẽ phải, không khuất phục cường quyền…. Muốn độc lập, trước hết nhà báo phải có tư cách (integrity)

    Điểm lại Chủ nghĩa Dân tộc và Chủ nghĩa Ly khai

    Bởi Admin
    22/10/2016
    0 phản hồi

    Sự trỗi dậy của chủ nghĩa dân tộc (cực đoan) và chủ nghĩa ly khai (theo “Brexitism”) đang đe dọa toàn cầu hóa, tự do thương mại, và các thể chế khu vực (như EU và ASEAN). Nó còn là nguyên nhân chính gây mất ổn định quốc gia và quốc tế, dẫn đến tình trạng vô chính phủ tại lục địa Á-Âu (Robert Kaplan, “Eurasia’s Coming Anarchy”, Foreign Affairs, March/April, 2016). Đó không phải là một viễn cảnh, mà là một thực tế đang diễn ra, không phải chỉ ngoài xã hội, mà còn trong tâm thức con người, một phần do quy luật, một phần do tầm nhìn hạn chế và tư duy quản trị lỗi thời của giới cầm quyền (establishment).

    Nghịch lý Chống Tham nhũng

    Bởi Sapphire
    26/09/2016
    2 phản hồi

    Tham nhũng nguy hiểm nhất là tham nhũng quyền lực (và chính sách). Tham nhũng bẩn thỉu nhất là tham nhũng tình dục, vì nó tha hóa nhân cách con người, như con vật. Hiện nay, tại Trung Quốc và Việt Nam, cả hai loại đó đều thịnh hành như đặc sản. Đúng là thời mạt pháp. Theo ông Vũ Ngọc Hoàng, nạn mua quan bán chức là “một trong các biểu hiện tha hóa quyền lực nguy hại nhất… Trung thần thưa vắng dần, còn nịnh thần thì chui vào ngày càng nhiều trong triều chính, dẫn đến tha hóa quyền lực và sụp đổ…”

    Pages

  • Các blog dự phòng của Dân Luận

    Dân Luận đang bị tấn công từ chối dịch vụ, chúng tôi buộc phải bật hệ thống bảo vệ nên việc truy cập sẽ khó khăn hơn. Độc giả có thể đọc các bài đăng trên Dân Luận tại các blog dự phòng sau đây: Xin liên hệ với Ban Biên Tập Dân Luận theo địa chỉ email [email protected]!

  • Độc giả Dân Luận từ đâu đến?

    Locations of visitors to this page

  • Quỹ Dân Luận

    ung-ho-dan-luan-3.png
(c) Dân Luận giữ bản quyền. Đề nghị ghi rõ nguồn và đường dẫn tới bài vở trên Dân Luận.